Ψυχολογικά Προβλήματα
Παιδιών και Εφήβων
Οι τρεις κατηγορίες προβλημάτων που πραγματεύεται το βιβλίο
α) Εσωτερικευμένα ψυχολογικά προβλήματα
• Οι δύο τύποι ιδιοσυγκρασίας: Τα «δύσκολα» παιδιά και τα «εύκολα» παιδιά
• Εξάρτηση και αυτονομία: Το «υπερεξαρτημένο», το «κακομαθημένο», το «ανεξαρτητοποιημένο» παιδί
• Παιδικοί φόβοι και φοβίες: Το «σχολειοφοβικό» παιδί
• Νευρωσικά άγχη: Η ονυχοφαγία, οι ακούσιες κινήσεις - τικ, το πιπίλισμα του αντίχειρα
• Κοινωνικά άγχη: Το «ντροπαλό» παιδί, το «μοναχικό» παιδί, το «σχιζοειδές» παιδί, το «αυτιστικό» παιδί
• Ψυχοσωματικές διαταραχές: Βρογχικό άσθμα
• Προβλήματα υπερβολικής συμμόρφωσης και προκατάληψης: Το «υποτακτικό» παιδί, ο «φανατικός οπαδός»
• Προβλήματα ύπνου: Οι νυκτερινοί εφιάλτες, οι ενύπνιοι τρόμοι, η ενούρηση, η εγκόπριση
• Προβλήματα σίτισης: Η παχυσαρκία, η ψυχογενής ανορεξία, η ψυχογενής βουλιμία
• Εξαρτήσεις: Βλαβερή χρήση ψυχοτρόπων ουσιών και του διαδικτύου
β) Εξωτερικευμένα ψυχολογικά προβλήματα
• Απουσία αυτοελέγχου: Το «απείθαρχο» παιδί
• Παιδική επιθετικότητα: Επτά εχθρικές μορφές της, ο σχολικός εκφοβισμός, η εικονική βία
• Παιδική ανεντιμότητα: Οι συνήθεις «κατεργαριές» των παιδιών, το παιδί που «λέει ψέματα», το παιδί που «παίρνει ξένα πράγματα»
• Παιδική και νεανική παραβατικότητα: Τρεις τύποι νεανικής παραβατικότητας (ο «νευρωσικός», ο «μη κοινωνικοποιημένος», ο «ψευδο-αντικοινωνικός), το «ψυχοπαθητικό» παιδί
• Σεξουαλικά προβλήματα: Αυτοερωτικές εμπειρίες των παιδιών - παιδικός αυνανισμός, ερωτοτροπικά παιγνίδια μεταξύ των παιδιών, διαταραχές του ρόλου του φύλου
γ) Προβλήματα μάθησης και χαμηλής σχολικής επίδοσης
• Σχολική υπο-επίδοση και σχολική αποτυχία: Το κίνητρο της επιτυχίας
• Ελάχιστη εγκεφαλική δυσλειτουργία: Το «αδέξιο – άγαρμπο» παιδί, το «υπερκινητικό» παιδί
• Μαθησιακές δυσκολίες: Δυσλεξίες, δυσαριθμησίες
• Αποκλίσεις στη νοημοσύνη: Νοητική υστέρηση, νοητική υπεροχή
«Τι είναι» τα ψυχολογικά προβλήματα;
Τα ψυχολογικά προβλήματα, με εξαίρεση τις περιπτώσεις που υπάρχει βαριά οργανική δυσλειτουργία, είναι, κατά κανόνα, απλώς κάποιες διογκώσεις ή κάποιες ανεπάρκειες ή κάποιοι ανεπιθύμητοι συνδυασμοί μορφών συμπερι - φοράς, οι οποίες είναι κοινές σε όλα τα παιδιά! Η διάκριση δηλαδή ανάμεσα στη φυσιολογική και στην παθολογική συμπεριφορά είναι, στη συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων, θέμα διαφοράς βαθμού!
«Πώς γίνονται» τα ψυχολογικά προβλήματα;
Οι ανθρώπινες αντιδράσεις, στην πλειονότητά τους, τόσο οι φυσιολογικές όσο και οι παθολογικές, αποκτώνται μέσω των διαδικασιών της μάθησης· είναι μαθημένες αντιδράσεις! Όμως, ευτυχώς, ό,τι μαθαίνεται, με τις ίδιες διαδικασίες ξεμαθαίνεται!